TÜRK SİYASAL HAYATINDA “TOPLAYICI” BİR PARTİ OLARAK ANAVATAN PARTİSİ (1983-2023)
Siyasal partiler modern siyasal sistemlerin önemli aktörleri olduklarından, birçok akademik çalışmaya konu olmuşlardır. Özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrasında oluşturulan yeni dünya düzeni içerisindeki belirleyici konumlarından ötürü, siyasal partilerin sistematik sınıflandırılması, üzerinde durulan bir konu halini almıştır. Bu bağlamda yapılan özgün sınıflandırmalardan birisi de Alman siyaset bilimci Otto Kirchheimer’a aittir. Kirchheimer’ın siyasal parti tipolojilerin ilişkin yapmış olduğu özgün katkı, toplayıcı parti tipini ortaya atmasıdır. Partilerin bir dönüşüm geçirdiğinden hareketle ortaya atılan toplayıcı parti tipi, katı ideolojik tutumların bir kenara bırakıldığı, esnek söylemlerle geniş toplum kesimlerini kucaklayan, karizmatik ve güçlü lideriyle beraber alabileceği en yüksek oyu hedefleyen bir parti tipi olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışma Türk siyasal hayatının önemli partilerinden olan Anavatan Partisi’nin (ANAP) bir toplayıcı parti olduğu savından yola çıkılarak temellendirilmiştir. İlgili temellendirme yapılırken partinin program, tüzük, beyannameleriyle beraber, kurucu lideri olan Turgut Özal’ın söylem ve eylemleri, dönemin siyasal ortamı bağlamında tarihsel ve betimsel olarak ele alınmıştır. Bu amaçla ANAP’ın toplayıcı bir parti olduğu savı, partinin kuruluşundan Özal’ın partiden ayrılarak cumhurbaşkanı olduğu tarihe kadar geçen süre olarak ele alınmıştır. Halen Anavatan partisi aynı çizgi vizyon ve misyonla bugun Genel Başkan İbrahim ÇELEBİ ile yoluna devam etmektedir.
